Lực đẩy phát triển từ nghị quyết mới thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM

Chủ trì tọa đàm có các đồng chí: Phan Văn Mãi, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch UBND TPHCM; PGS.TS Vũ Hải Quân, Ủy viên Trung ương Đảng, Giám đốc ĐH Quốc gia TPHCM; Thứ trưởng Bộ KH-ĐT Trần Duy Đông.

Đồng chủ trì buổi tọa đàm là các đồng chí: Lâm Đình Thắng, Thành ủy viên, Giám đốc Sở TT-TT; Nguyễn Tấn Phong, Chủ tịch Hội Nhà báo Thành phố; Tăng Hữu Phong, Tổng Biên tập Báo Sài Gòn Giải Phóng.

Tham gia Toạ đàm có Trung tướng Lưu Phước Lượng cùng nhiều chuyên gia, nhà khoa học, đại diện tỉnh Đồng Nai cùng lãnh đạo các sở, ngành, quận, huyện và TP Thủ Đức, các doanh nghiệp có vai trò, nhiệm vụ trực tiếp trong triển khai Nghị quyết 98.

Tận dụng thời cơ, lợi thế từ cơ chế chính sách đặc thù để phát triển nhanh, bền vững

Phát biểu khai mạc tọa đàm, Tổng Biên tập Báo SGGP Tăng Hữu Phong nhấn mạnh, Nghị quyết 98/2023 của Quốc hội khóa XV với những cơ chế, chính sách vượt trội giúp tháo gỡ những vướng mắc về thể chế; đồng thời, kiến tạo những động lực mới để TPHCM phát triển nhanh, bền vững, xứng đáng với vai trò đầu tàu kinh tế - xã hội vùng Đông Nam bộ và cả nước.

Để Nghị quyết 98 nhanh chóng đi vào cuộc sống, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và lãnh đạo TPHCM đã quan tâm chỉ đạo triển khai Nghị quyết 98 rất quyết liệt. Ngày 15/7, Chính phủ thành lập Ban chỉ đạo triển khai Nghị quyết 98 do Thủ tướng Chính phủ làm trưởng Ban; Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi ký quyết định thành lập Hội đồng Tư vấn triển khai thực hiện Nghị quyết 98.

Đầu tháng 8/2023, Ban Thường vụ Thành ủy thành lập Ban Chỉ đạo, Ban Điều hành và Tổ giúp việc triển khai thực hiện Nghị quyết 98 do Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TPHCM làm Trưởng ban Chỉ đạo.

Thành phố đã thể chế hóa nhiều nội dung của Nghị quyết 98 như: Thí điểm thành lập các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc UBND TP Thủ Đức (gồm Trung tâm An sinh xã hội, Trung tâm Phát triển hạ tầng kỹ thuật và Trung tâm Xúc tiến thương mại và Đầu tư TP Thủ Đức.

Tuy nhiên, nhiều cơ chế, chính sách tại Nghị quyết 98 chưa được quy định tại các luật, nên việc triển khai thực hiện khó tránh khỏi những khó khăn, vướng mắc. Thay mặt Ban Tổ chức, Tổng Biên tập báo SGGP mong muốn, tọa đàm “Lực đẩy phát triển từ Nghị quyết 98/2023/QH15” nhận thêm nhiều ý kiến đóng góp để Thành phố tận dụng được thời cơ, lợi thế từ các cơ chế chính sách đặc thù phát triển nhanh, bền vững, đóng góp nhiều hơn cho cả nước.

Các địa phương của TPHCM triển khai Nghị quyết với nhiều hành động cụ thể

Phát biểu tại tọa đàm, Phó Chủ tịch UBND TP Thủ Đức Nguyễn Kỳ Phùng cho biết, trong hơn 1 tháng qua, Thủ Đức đã khẩn trương triển khai nhiều công việc nhằm phát huy hiệu quả của Nghị quyết 98. Trong đó có tổ chức hội nghị chuyên đề quán triệt Nghị quyết 98 trong toàn hệ thống chính trị. HĐND TP Thủ Đức cũng tổ chức kỳ họp ngày 12/8 và thông qua nhiều nội dung, đồng thời đang làm thủ tục để bổ sung Phó Chủ tịch UBND TP Thủ Đức.

Trước đó, Thủ Đức đã tích cực xây dựng các dự thảo, đề xuất kiến nghị cơ chế chính sách để triển khai thực hiện Nghị quyết 98. Từ tháng 7, UBND TP Thủ Đức đã giao các phòng, ban chuyên môn chuẩn bị, tham mưu các nội dung như: chấp thuận chủ trương đầu tư dự án của các nhà đầu tư trong nước; thủ tục phê duyệt quy hoạch chi tiết, quy hoạch phân khu trên địa bàn TP Thủ Đức, phát triển TOD… Đồng thời, trình cơ cấu tổ chức bộ máy, đơn vị sự nghiệp công lập, trung tâm phát triển quỹ đất TP Thủ Đức, đề án vị trí việc làm…

Hiện TP Thủ Đức đã hoàn thành việc sắp xếp, bố trí nhân sự của 3 Trung tâm mới được thành lập theo cơ chế từ Nghị quyết 98, Ban đô thị HĐND và kiện toàn, bổ sung các đại biểu chuyên trách của Ban Pháp chế và Ban Kinh tế - Xã hội, cũng như đảm bảo điều kiện về cơ sở vật chất, máy móc thiết bị tổ chức hoạt động ngay trong tháng 8 này.

“Chúng tôi đánh giá đây chỉ mới là cơ sở bước đầu. Trong thời gian tiếp theo, TP Thủ Đức sẽ tổ chức vận hành hiệu quả 3 Trung tâm và Ban đô thị HĐND TPTĐ, phát huy tối đa các cơ chế, chính sách đã được Quốc hội ban hành trong Nghị quyết số 98”, ông Phùng cho biết.

Còn Chủ tịch UBND huyện Cần Giờ Nguyễn Văn Hồng cho rằng, Nghị quyết 98 ra đời đã tháo gỡ những khó khăn và tạo điều kiện để Cần Giờ phát huy thế mạnh để kêu gọi đầu tư, phát triển đồng bộ và phát triển bền vững trên các lĩnh vực.

Với nghị quyết mới, Cần Giờ có chính sách ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ theo quy hoạch có quy mô vốn đầu tư khoảng 5,5 tỷ USD; xây dựng khu đô thị lấn biển quy mô 2.870ha, xây dựng cầu Cần Giờ với hơn 10.000 tỷ, phát triển điện gió ngoài khơi…

“Hiện nay chúng tôi đang nghiên cứu và có thể xây dựng kế hoạch phối hợp với các đơn vị, nhà đầu tư triển khai những nội dung sau trong thời gian sớm nhất là: Trồng rừng gắn với tín chỉ carbon – chia theo giai đoạn, khởi động trước trong năm 2023 một số đầu việc (do Quỹ vì tương lai xanh của Vigroup tài trợ); Triển khai mô hình du lịch sinh thái kết hợp trải nghiệm sản phẩm OCOP, trước mắt phát triển các sản phẩm OCOP có sẵn, kết hợp thí điểm du khách nói không với rác thải, khuyến khích khách du lịch tham gia giao thông xanh (bus điện, xe điện) tại khu du lịch Lata Camping; Phát triển năng lượng tái tạo, trước tiên là điện áp mái cho cả cơ quan công, lẫn tư nhân và bãi muối có thể 3-6 tháng có sản phẩm”, ông Hồng nói.

Nghị quyết 98 tạo động lực cho các lĩnh vực phát triển mạnh mẽ

Là đơn vị được giao làm đầu mối triển khai nhiều nội dung của Nghị quyết 98, Giám đốc Sở KH-ĐT Lê Thị Huỳnh Mai chia sẻ, từ kinh nghiệm Nghị quyết 54 trước đó, TPHCM đã chủ động ban hành kế hoạch ngay từ khi chuẩn bị Nghị quyết 98, để các cơ quan chủ động thực hiện.

Điểm lại công việc mà TPHCM đã triển khai trong thời gian qua, bà Lê Thị Huỳnh Mai nhấn mạnh một số nội dung nổi bật mà TPHCM đã thông qua. Đó là việc cơ cấu nguồn vốn và khả năng cân đối vốn để triển khai thực hiện dự án Đầu tư xây dựng đường cao tốc TPHCM – Mộc Bài theo phương thức đối tác công tư; Chương trình giảm nghèo bền vững TPHCM giai đoạn 2021-2025 với tổng kinh phí thực hiện dự kiến 15.144 tỷ đồng; bố trí 2.796 tỷ đồng vốn hỗ trợ giảm nghèo, giải quyết việc làm trên địa bàn TP; thực hiện tăng mức lương cơ sở lên 1,8 triệu đồng; tiếp tục thực hiện các chính sách an sinh xã hội đã được các cấp có thẩm quyền ban hành như: hỗ trợ người lao động gặp khó khăn do tình hình diễn biến dịch bệnh, hỗ trợ tiền mai táng, hỗ trợ người cao tuổi và trẻ em mồ côi theo Nghị quyết của HĐND TPHCM…

Lãnh đạo Sở KH-ĐT cũng cho biết, Nghị quyết 98 tạo thuận lợi cho cơ chế đầu tư theo phương thức PPP.

Về vấn đề này, Phó Giám đốc Sở GTVT Bùi Hòa An cho rằng, các quy định Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) khi thực hiện theo hình thức hợp đồng BOT đã làm cho Thành phố gặp phải khó khăn trong việc huy động nguồn vốn ngoài ngân sách, thu xếp nguồn vốn triển khai đầu tư hoàn thiện các tuyến đường trục chính, đồng thời quy định: “Dừng triển khai dự án mới áp dụng loại hợp đồng BT”.

Với kế hoạch triển khai Nghị quyết 98 ở các nội dung cơ chế, chính sách liên quan lĩnh vực GTVT, Sở đã ban hành kế hoạch để tổ chức triển khai nhiệm vụ được giao, tập trung các nội dung cơ chế, chính sách được giao chủ trì tham mưu báo cáo UBND TP.

Trong đó, về việc áp dụng loại hợp đồng BOT trên đường hiện hữu để thực hiện, Sở GTVT tham mưu báo cáo UBND TP trình HĐND TP thông qua danh mục dự án áp dụng loại hợp đồng BOT trên đường hiện hữu. Sở chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, đơn vị liên quan nghiên cứu, tham mưu xây dựng cơ sở lựa chọn và đề xuất danh mục dự án đầu tư theo hợp đồng BOT trên đường hiện hữu để trình UBND TP.

Ở lĩnh vực giáo dục, PGS.TS Vũ Hải Quân, Giám đốc ĐH Quốc gia TPHCM khẳng định, nguồn nhân lực có vai trò quan trọng hàng đầu đối với sự phát triển của TP nói riêng và vùng Đông Nam bộ nói chung. Nhân lực chất lượng cao chính là yếu tố then chốt, là điều kiện tiên quyết để Thành phố thực hiện hiệu quả Nghị quyết 98/2023/QH15.

Theo số liệu năm 2023, hiện có 37.572 sinh viên của vùng Đông Nam Bộ đang theo học tại ĐH Quốc gia TPHCM, nhiều nhất là TPHCM với 24.140 sinh viên . Trong 10 năm qua, ĐH Quốc gia TPHCM đã đào tạo 136.000 cử nhân, kỹ sư, bác sĩ, thạc sĩ, tiến sĩ có trình độ chuyên môn cao, có trách nhiệm xã hội, trong đó khu vực Đông Nam Bộ và TP.HCM là 63.650 sinh viên (chiếm 47%).

Giám đốc Đại học Quốc gia TPHCM cho biết, Đại học Quốc gia TPHCM đã ký kết và triển khai hợp tác toàn diện với TPHCM và thành lập tổ công tác để triển khai 5 nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2023.

Với mong muốn đồng hành, chia sẻ nguồn lực, góp phần thúc đẩy và phát triển kinh tế - xã hội TPHCM, Đại học Quốc gia TPHCM xác định rõ nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao, tham gia vào việc xây dựng và phát triển TP.

“Dự kiến đến năm 2030, Đại học Quốc gia TPHCM sẽ đào tạo khoảng 140.000 cử nhân, kỹ sư, kiến trúc sư, bác sĩ, thạc sĩ, tiến sĩ có kiến thức toàn diện, có trách nhiệm xã hội, có tư duy khởi nghiệp và có kỹ năng lãnh đạo”, ông Quân chia sẻ.

* Tại hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học cũng chia sẻ một số kinh nghiệm thực tiễn và các kiến nghị liên quan đến các lĩnh vực: phát triển năng lượng tái tạo, chính sách thuế, chi phí logistic, phát triển hạ tầng...